Aktualności Aktualności

Zbliża się sezon na kumkanie!

20 marca obchodzony jest Światowy Dzień Żaby. To doskonały moment, aby poznać nieco bliżej te interesujące zwierzęta. Chociaż nie zawsze wzbudzają w nas sympatię, są bardzo ważnym składnikiem ekosystemów i sieci pokarmowych. Warto lepiej je poznać i zwrócić uwagę na ich potrzeby, a także spróbować wspierać.

Żabi świat

W Polsce występuje 6 gatunków żab (wodna, jeziorkowa, śmieszka – czyli żaby zielone oraz moczarowa, trawna i zwinka – czyli żaby brunatne). Żaby zielone prowadzą wodny tryb życia, więc przez całe lato możemy je spotkać na brzegu zbiorników wodnych, natomiast żaby brunatne większość czasu spędzają na lądzie, w wodzie spotkamy je w czasie godów. Wszystkie polskie żaby i inne płazy objęte są ochroną gatunkową.

Na pożywienie tych zwierząt składają się głównie owady, dżdżownice, ślimaki, wije, pajęczaki oraz inne niewielkie zwierzęta. Żaby brunatne mogą także uzupełniać dietę pokarmem roślinnym. Ciekawostką jest, że te płazy nie piją wody, tylko wchłaniają ją przez skórę. Same z kolei są zjadane przez ryby, zaskrońce, lisy, czaple, bociany, jeże i wiele innych gatunków zwierząt. W lesie możemy spotkać głównie żaby brunatne, a nad brzegami cieków i zbiorników wodnych także żabę jeziorkową.

Zdjęcie przedstawia niewielki zbiornik wodny pełen samców żaby moczarowej w okresie godowym. Fot. Przemysław Świerblewski (Nadleśnictwo Krotoszyn)

Do rozmnażania się płazów niezbędna jest woda, zatem wszystkie żaby potrzebują w swoim środowisku obecności różnych zbiorników, w których mogą rozwijać się kijanki. Każdy gatunek ma swoje wymagania dotyczące miejsca godów, np. żaba wodna chętniej wybiera duże, bogate w roślinność stawy i jeziora, a żaba jeziorkowa niewielkie zbiorniki i rozlewiska. Niebawem rozpocznie się okres godowy żaby moczarowej - jeden z najbardziej spektakularnych - a to za sprawą samców, które zmieniają barwę na intensywnie błękitną. Arenę tego miłosnego spektaklu stanowią niewielkie, szybko nagrzewające się płytkie zbiorniki wodne lub rozlewiska, a nawet duże kałuże. Niełatwo odnaleźć takie miejsca w terenie, ponieważ dźwięki z nich dochodzące są dosyć ciche i przypominają bulgotanie gotującej się wody, a główni bohaterowie wydarzeń są bardzo płochliwi.

Mała leśna retencja

 

Działalność człowieka powoduje zanikanie siedlisk żaby moczarowej, W ramach programów małej retencji nizinnej na terenie RDLP w Poznaniu wybudowaliśmy do tej pory: 36 zbiorników wodnych, 38 zastawek, 8 przepustów z piętrzeniem, 75 progów, 3 bystrza, 7 przepustów, 1 bród- przypomina Ada Bończyk z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu. trudno je spotkać w krajobrazie rolniczym czy w pobliżu siedzib ludzkich, jednak na obszarze Nadleśnictwa Babki znajdują się dogodne  warunki do rozrodu i wypoczynku żaby moczarowej.

Zgodnie z podziałem hydrograficznym Polski teren Nadleśnictwa Babki zlokalizowany jest w zlewni rzeki Odry – jest to zlewnia I rzędu, z jej dopływem Wartą, która stanowi zlewnię II rzędu. Obszar Nadleśnictwa odwania Warta, a także jej dopływy – Głuszynka, Michałówka, Kopel, Główna, Cybina i Średzka Struga (wpada ona do rzeki Moskawy, która z kolei uchodzi do Warty). W Nadleśnictwie Babki występuje kilka typów zbiorników wód stojących – jeziora rynnowe (najczęściej spotykane), jeziora typu wytopiskowego (denno-morenowe) oraz małe, owalne i płytkie jeziora wytopiskowe (oczka wodne).

Zdjęcie przedstawia zbiornik wodny w Leśnictwie Łękno. Fot. Krzysztof Radke (Nadleśnictwo Babki)

Do ważniejszych cieków znajdujących się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Babki zalicza się Wartę, Głuszynkę, Michałówkę, Kopel, Główną, Cybinę oraz Średzką Strugę. W południowej części Nadleśnictwa Babki zlokalizowany jest ciąg jezior zwanych Rynną Kórnicko–Zaniemyską. Składa się ona z takich jezior jak: rozpoczynając od południa Zaniemyskie = Raczyńskie, Łękno, Jeziory Małe, Jeziory Wielkie, Bnińskie, Kórnickie, Skrzyneckie Duże, Skrzyneckie Małe oraz silnie zarastające jezioro Borówieckie mające charakter torfowiska niskiego. Przez wymienione jeziora na odcinku o długości 21,6 km przepływa rzeka Kamionka. Jeziora te tworzą ciąg zbiorników przepływowych, cechujących się małą głębokością oraz znaczącąW powstałych w ten sposób zbiornikach swoje nisze ekologiczne będzie mogło znaleźć wiele gatunków roślin i zwierząt, w tym również niezwykłe żaby moczarowe. podatnością na degenerację.

Oprócz naturalnych zbiorników wodnych, które na terenie Nadleśnictwa  są  liczne, mają powstać nowe obiekty tworzone w ramach programów małej retencji nizinnej MRN3. Celem projektu jest zwiększenie retencji wodnej w Leśnictwie Łękno poprzez zasilanie i zatrzymanie wody w dwóch naturalnych zbiornikach wodnych , oraz odtworzenie dwóch zbiorników wodnych z naturalnych źródeł.

 Dodatkową korzyścią jest stworzenie kolejnego miejsca do życia i rozrodu dla wielu organizmów.

 Działanie te mają zatrzymać jak najwięcej wody w lesie. Jest to szczególnie ważne ze względu na obserwowane zmiany klimatu i związane z nimi stepowienie Wielkopolski.

 

 
 

 

Zachęcamy również do wysłuchania odcinka podcastu "Między drzewami" o tajemnicach polskich płazów.